‘Sıfır Günü’ Gelmeden Sen de Harekete Geç
‘Sıfır Günü’ Gelmeden Sen de Harekete Geç
Suyun yaşamsal faaliyetlerimiz için ne kadar önemli olduğunu anlatmaya gerek olmasa da bir günde litrelerce suyu bilerek ya da bilmeyerek boş yere kullandığımız ortada. Bunun için yapılan bir çok araştırmaya bakmak bile, gelecekte karşıma çıkacak (hatta şu an bazı şehirlerimizde yaşanmaya başlayan) su kıtlığının korkunç tablolarını görmek ve anlamak için yeterli. Bu yüzden biraz bunun üstünde konuşup her zaman gündemimizde olan ve olmaya devam edecek olan bu konu üstünde duralım istedik.
Günde 2 litre su tükettiğimizi düşünsek de su ayak izi teriminine göre ve yapılan araştırmalara göre 2 litreden binlerce kat daha fazla su tükettiğimiz ortada. Su ayak izi terimini daha iyi anlamak için önce neyi ifade ettiğine bir göz atalım.
Su ayak izi, birim zamanda harcanan (buharlaşma dahil) ve/veya kirletilen su miktarı ile ölçülmektedir. Bir bireyin, toplumun veya iş kolunun su ayak izi; bireyin veya toplumun tükettiği malların ve hizmetlerin üretimi için kullanılan veya üreticinin mal ve hizmet üretimi için kullandığı toplam temiz su kaynaklarının miktarıdır. (Water Footprint Network)
Günde ortalama 2 litre su içsekte aslında bir kişinin günlük gereken su tüketiminin ortalama 3000 litre olduğu düşünülüyor. Giyim, gıda ve temizlik gibi ihtiyaçları da kapsayan bu 3000 litreye; böyle savurgan kullanmaya devam edersek ve kişi başına kullanılan su miktarı, kişi başına düşen su miktarını geçmeye devam ederse erişebilmemiz gün geçtikçe zorlaşacak.
Türkiye’deki üretim ve tüketim alanındaki su ayak izine bakıldığında birbirlerine çok yakın hatta neredeyse eşit olduğu görülmekte (şekil 2). Yeşil suyun daha büyük oranda kullanılan ve tüketilen bir bileşen olduğuna dikkat edersek bu da bizim yağmurlara ve iklim koşullarına çok büyük oranda bağlı olduğumuzun göstergesi. Ama tüm bunların aksine hepimizin de bildiği gibi iklim krizi ve kuraklık sorunu, su sorunumuza daha çok dikkat etmemizi gerektiriyor. Bu farketmek içinse bazı bilgilere bakmak yeterli.
Nüfus: 75.627.384 (TÜİK, 2002)
Yıllık Ortalama Yağış: 643 mm/yıl
Kullanılabilir yüzey suyu: 98 milyar m3/yıl
Net Kullanılabilir Tatlı Su Kaynağı: 112 milyar m3/yıl
Kişi Başına Düşen Tatlı Su Miktarı: 1.519 m3/kişi/yıl
Sanal Su Dikkate Alındığında Kişi Başı Günlük Su Tüketimi: 5.416 litre
Su Kaynaklarımıza Göre Kişi Başına Düşen Su Miktarı: 216 litre
Türkiye’nin 2030 yılında su sıkıntısı çeken bir ülke olacağı tahmin edilmektedir.
Türkiye yarımada olmasına rağmen, yağış miktarı dünya ortalamasının altında olan ve Falkenmark Göstergesi’ne göre ‘Su Stresi’ çeken ülkelerden biridir. Bu sınıflandırmanın nasıl yapıldığını ve neye göre belirlendiğini merak edenler için şekil 3’e göz atmak yeterli olacaktır.
Afrika’da bulunan Cape Town’da, su kıtlığının gelmesi üzerine Sıfır Günü’nü biraz daha ertelemek amacıyla 2018 yılında kişi başına verilecek su miktarı 25 litreyle sınırlandırıldı. Bu tehlike yakınlaOnlar sayesinde Sıfır Günü’nü biraz da olsa erteleyebilmiş olsalar bile, biz bir yandan ihtiyacımızdan fazlasını tüketmeye devam edip daha da yaklaştırıyoruz. Bu krizden, hepimiz az çok demeden elimizden geleni yaparsak kurtulabiliriz.
Bunun için sen de bir şeyler yap.
1) Bulaşıkları elde değil makinede yıka. Bu sayede 4 kişilik bir aile yılda ortalama 30 ton suyu kurtarabilir.
2) Bulaşıkları sudan geçirme. Böylece 57 litre suyu geri kazanmış oluruz.
3) Sifonların içine 1,5 litrelik şişeler koyup, bir sifonla harcadığın suyu minimalize et.
4) Sebzeleri akan suyun altında yıkamak yerine su dolu bir kapta yıka. Bu hareketinle, 4 kişilik ailenle yılda ortalama 18 ton suyu israf etmekten kurtulursun.
5) Duş başlığını değiştir.
6) Damlatan muslukları tamir et. Her saniyede 1 damla akıtan musluk yılda 1 ton su harcar.
Bir şeyler yapmak bizim elimizde. Geleceği dikkate alıp ona göre davranmalı, duyarlı olmalıyız.
Daha fazla şey öğrenip bu konuda daha fazla adım atmak istiyorsan, bizim de yararlanmış olduğumuz kaynaklara göz atabilir ve bir adım atmak için kendine söz verebilirsin. Asla Sıfır Günü’nü yaşamamak dileğiyle.
İzleyebileceğiniz belgeseller: 25 Litre
Aral
Susuzluk
Su Savaşları
Bakabileceğiniz İnternet Siteleri: Yarının Suyu - https://www.yarininsuyu.com/
World Wide Fund for Nature (WWF) - https://www.wwf.org.tr/
Yorumlar
Yorum Gönder