Yürüyen Köşk

 Yürüyen Köşk

Yıl 1929…

   Atatürk İstanbul’dan Bursa’ya Ertuğrul Yatı’yla yaptığı ziyaret esnasında Yalova açıklarında dikkatini  bir çınar ağacı çekti. Yatı durdurtan Atatürk, yatın teknesi ile karaya çıktı. Çınar ağacının muhteşem  görüntüsüne hayran kalmıştı. Yanındakilere, bu ağacın civarına küçük bir köşk yapılması talimatını  veren Atatürk, sonra tekrar Ertuğrul Yatı’na dönerek günlük programına devam etti.

   Yapımına hemen başlanan köşk,12 Eylül 1929’da tamamlandı. 13 Eylül 1929 tarihli Cumhuriyet

Gazetesi’nde: Gazi Hazretleri’nin Yalova Millet Çiftliği’nde inşa edilen köşkü ikmal edilmiştir. şeklinde  konuyla ilgili haber yer almaktadır. Bu habere göre köşk, Atatürk’ün yapılsın dediği 21 Ağustos’tan 22 gün sonra tamamlanmıştır.

Yıl 1930…

Atatürk, çok beğendiği Yalova’da bir yıl önce yaptırdığı köşküne doğru çıkmaktadır. Bir de bakar bir bahçıvan, koca bir çınar ağacını kesmek üzeredir. Müdahale eder;“Yahu,..” der “...sen hayatında hiç böyle bir ağaç yetişdirdin mi ki kesmeye muktedir görüyorsun kendini ve niye ?”

   Bahçıvan der ki; “Paşam çınar ağacının kökleri köşkün temelini kaldırdı, yaprakları da köşkün pencerelerine müdahale ediyor. Ya köşkü kaybedeceğiz ya ağacı keseceğiz. Onun için de kusura bakmayın ama biz ağacı kesiyoruz.”

   Atatürk, bir an düşünür; ‘’Hayır, gerekirse köşkü ağaçtan uzaklaştırırız der.’’

İstanbul'dan getirilen tramvay rayları, binanın temelleri altına yerleştirilir ve bina rayların

üzerine oturtulur. Bu yöntemle köşk, 4 metre 80 santim kaydırılır. Atatürk'ün bizzat katıldığı  çalışmalar tamamlandığında ise hem yapı yıkılmaktan, hem de çınar kesilmekten kurtulur. Bu  tarihten sonra ise iki katlı bina ‘Yürüyen Köşk' olarak anılmaya başlar.

   Gazi Mustafa Kemal, bu işlemin tamamlanıp çınar ağacının dallarını kesilmekten kurtardıktan sonra  kendisine bunun nedenini soranlara cevabı şu olmuştur: Ağaç çınardır. Çınar ise devlet!

Ve Atatürk, 11 Haziran 1937’de şahsına ait bütün taşınamaz mallar gibi bu Köşkü de Türk Milletine  bağışlar.Diğer tüm köşkler gibi ‘Yürüyen Köşk’ de bugün halen müze olarak korunmaktadır.

Yazan: Celal Berat Ergen