Susuzluk

SUSUZLUK

   Su; yaşayan bütün canlılar için en önemli doğal kaynaklardan biridir. İnsan kullanımı, ekosistem kullanımı, ekonomik kalkınma, enerji üretimi, ulusal güvenlik gibi suyun gerekli olduğu birçok alan vardır.

• Bütün canlı varlıklarda yüksek oranlarda bulunan temel yapı taşıdır.

• Örneğin: İnsan vücudunun % 65’i, kanın % 80-90’ı, kaslarımızın % 75’i, bitkilere ait taze ağırlığın % 60-85’i sudan oluşmaktadır.

• Peki yaşamın kaynağı olan su, gezegenimizde düşündüğümüz kadar fazla mı?

• Dünya’da 1.386.000.000 km3, yani yaklaşık olarak 1.385 kilometre çapındaki bir kürenin hacmine eşit miktarda, su var. Dünya’daki suyun %96,5’i okyanuslarda, geri kalan kısmı ise su buharı şeklinde atmosferde, okyanuslarda, göllerde, nehirlerde ve buzullarda bulunuyor. Ancak canlıların yaşamı için tatlı suya ihtiyaç var. Dünya’daki suyun ise sadece %2,5’ini tatlı sular oluşturuyor.

• Küresel ölçekte su tüketimi her geçen gün artıyor. Ayrıca küresel ısınma nedeniyle iklimdeki değişim, aşırı hava olaylarının sıklaşması ve temiz su kaynaklarının kirlenmesi, temiz tatlı su kaynaklarının giderek tükenmesine neden oluyor.

• Dünya ülkelerinin üçte birinin suya erişimi yok veya çok kısıtlı. Dünya nüfusunun %18’i ise temiz suya ulaşamıyor. Su kaynaklarının azalması, göç ve salgın hastalıklar gibi olumsuz etkilere yol açıyor.

• Dünya’daki temiz tatlı su kaynağı sınırlı. Bu kaynağın sürekli kullanılmasına rağmen tükenmemesinin nedeni su döngüsü olarak isimlendirilen bir süreçle suyun küresel ölçekte geri dönüştürülmesi. Her yıl 577.000 km3 su (Karadeniz’deki su kütlesinden daha fazla) bu döngü içinde devridaim oluyor.

• Ancak tatlı sular yerkürede eşit olarak dağılmıyor. Bazı bölgeler su kaynakları açısından daha zenginken bazı bölgelerde su kaynakları hayli kısıtlı. Yıllık 42.700 km3 tatlı su kaynaklarımızın yaklaşık %32’si Asya’da, %28’i Güney Amerika’da, %7’si Avrupa’da, %6’sı ise Avustralya’da bulunuyor.

• Bir bölgede tatlı su kaynaklarının miktarının ihtiyaç duyulan su miktarından az olması su stresi olarak adlandırılıyor. Dünya genelinde özellikle Afrika’da su stresi yüksekken, Kuzey Amerika’da su stresi düşük seviyede.

• Su stresi yüksek bölgelerde yasayan insanlar günde 10 litrenin altında suyla yaşamak zorunda. Sadece içmek için bile günlük 2.5 litre su tüketmemiz gerektiğini düşünürsek diğer yaşamsal faaliyetler için sıkıntı yaşanıyor ve birçok insan bu yüzden hayatını kaybediyor.

Peki ne yapmalıyız?

• Duşunuzu kısa tutun.

• Bisiklete binin.

• Ağaç dikin.

• Çamaşır ve bulaşık makineleri dolmadan çalıştırmayın. 

• Musluk açıkken diş fırçalamayın.

• Güneş enerjisini tercih edin. 

• Çöpleri asla yakmayın.

Yazan: Berat Ergen