C VİTAMİNİ

C VİTAMİNİ



   Suda eriyen, ısıya dayanaksız olan C vitamini önemli bir antioksidandır. C vitamini, bağışıklığı ciddi anlamda güçlendirmektedir. Vücuttaki hücrelerini toparlarken ayrıca bağışıklık hücrelerinin artmasına yardımcı olur ve birçok metabolizma ile vücut direncinin artmasına destek sağlar. C vitamini özellikle turunçgiller olarak adlandırılan portakal, greyfurt, limon ve mandalinada bulunur, yeşil sebzeler ve patateste de vardır. C vitamini eksikliğinde ‘skorbüt’ denilen diş eti hastalığı, ciltte bozulma, yaralarda geç kapanma, enfeksiyonlarda ağırlaşma görülebilir. Skorbüt, C vitamininin aşırı derecede yetersizliğine bağlı olarak gelişen bir hastalıktır. Kansızlık, halsizlik, vücut ağrıları, hareket kısıtlılığı gibi şikayetler ortaya çıkabilir.

C vitamini nedir?

   C vitamini veya askorbik asit, suda çözünen bir vitamindir. Birçok enzimatik tepkimede görev alabilen C vitamini ısıya dayanaksızdır. Yapılan çeşitli araştırmalar, C vitamininin vücudun her bölgesindeki dokuların büyümesi ve onarımı için gerekli olduğunu göstermektedir. C vitamini, yaraları iyileştirmeye, dişleri, cildi ve kıkırdağı onarmaya ve korumaya yardımcı olur. C vitamini ayrıca bir antioksidan olarak, vücutta belirli kanserleri ve kalp hastalıklarını önlemeye veya geciktirmeye yardımcı olur, sağlıklı yaşlanmayı desteklemeye yardımcı olabilecek serbest radikallerle savaşır. Gıdalardan alınan C vitamini, osteoartritli kişilerde kıkırdak kaybı riskini de azaltmaya yardımcı olur.

C vitamini faydaları nelerdir?

  • C vitamini güçlü bir antioksidandır.
  • C vitamini kan basıncını düşürmeye yardımcı olur.
  • C vitamini bağışıklık sistemini güçlendirir.
  • C vitamini demir emilimini artırır.
  • C vitamini sağlıklı cilt ve güçlü saçlar için faydalıdır.
  • Yaraların çabuk iyileşmesine yardımcı olur.
  • Katarakt ve yaşa bağlı makula dejenerasyonu
  • Enflamasyonu azaltmaya yardımcı olur.
  • Ruhsal problemlerinden kurtulmaya yardımcı olur.
  • C vitamini alerjilerin hafifletilmesine yardımcı olur.

 

C vitamini kaynakları nelerdir? C vitamini nelerde var?

   Meyve ve sebzeler en iyi C vitamini kaynaklarıdır. C vitamini yönünden zengin olan besinler arasında şunlar bulunur:

  • Tatlı patates
  • Kavun
  • Turunçgiller
  • Pişmiş brokoli
  • Kırmızı lahana
  • Yeşil biber
  • Kırmızı biber
  • Kivi
  • Domates suyu
  • Ispanak
  • Kuşkonmaz
  • Çilek
  • Kuşburnu
  • Böğürtlen
  • Asma yaprağı

C vitamini eksikliği belirtileri nelerdir?

C vitamini eksikliği belirtileri özetle şöyledir:

  • Diş eti iltihabı-Skorbüt
  • Yaraların yavaş iyileşmesi
  • Kuru saçlar
  • Enfeksiyonlarda ağırlaşma
  • Zayıf bağışıklık sistemi
  • Ağrılı ve şişmiş eklemler

Günlük ne kadar C vitaminine ihtiyaç vardır?

   Kişinin günlük yaşam tarzı C vitamini ihtiyacının ne kadar olması gerektiğini etkiler. Örneğin yetişkinlerin ortalama günde 80 mg C vitaminine ihtiyacı vardır. Ancak sigara içenler vücutlarını ek oksidatif strese maruz bırakmaktadır. Nitekim sigara içen erkeklerde günlük C vitamini ihtiyacı 125 mg kadınlar da ise 110 mg’dir. Öte yandan hamile veya emziren kadınlar C vitaminine daha fazla ihtiyaç duyabilir.

Gereğinden fazla alınan C vitamininin yan etkileri nelerdir?

C vitamini 2 gramdan fazla alındığında çeşitli yan etkilere yol açabilir.  Fazla C vitamini alımı aşağıdakileri de içeren bazı yan etkilere neden olabilir:

  • Bulantı, kusma ve ishal
  • Göğüste ağrılı yanma hissi
  • Mide krampları veya şişkinlik
  • Yorgunluk, uyku hali veya bazen uykusuzluk
  • Baş ağrısı
  • Cilt kızarması

Öte yandan bazı insanlarda, oral C vitamini takviyeleri, özellikle yüksek dozlarda alındığında böbrek taşlarına neden olabilir.

C vitamini takviyesine ihtiyacım var mı?


   Vitaminlerin çoğu bitkisel ve hayvansal besinlerde bulunur. Karbonhidrat, yağ, protein gibi ana besin öğeleri ile yeterli miktarda yapılan dengeli beslenmede vücudun günlük vitamin ihtiyacı karşılanır. Nitekim genel bir görüş olarak vitaminleri vitamin haplarından ziyade doğal besin kaynaklarından almak en iyisidir. Çeşitli fizyolojik ve patolojik (Ateş, ishal, travma...vs) durumlar, çevresel faktörler (İklim, coğrafi bölge) ve ilaç tedavileri vitamin gereksinimini artırabilir. Bu bağlamda C vitamini alımında eksiklik düşünülüyorsa doktor önerisiyle C vitamini takviyesi alınabilir.

C Vitamini Kahvaltıdan Önce mi Sonra Mı Alınır?

   Sağlıklı yaşam için tüm vitamin ve mineralleri almak şart olsa da hepsi vücudumuz tarafından aynı şekilde sentezlenmez. Bu nedenle, onları nasıl almış olduğunuza dikkat etmelisiniz. Vitamin C büyük ölçüde yararlı bir besin olsa da, aç karnına aldığınızda emilimi en iyi şekilde gerçekleşen ve suda çözünen bir besindir. İdeal olan yol, C vitaminini sabah ilk iş olarak, yemekten 30-45 dakika önce almak olacaktır. C vitamininizi günün ilerleyen saatlerinde almayı planlıyorsanız, iyi emilmesi için yemeklerden sonra iyi bir boşluk olduğundan emin olun.

En İyi C Vitamini Takviyesi


    Bir C vitamini takviyesi ararken, besini birkaç farklı biçimde görebilirsiniz:
  • Askorbik asit
  • Sodyum askorbat ve kalsiyum askorbat gibi mineral askorbatlar
  • Bioflabonoidler ile askorbik asit
   Askorbik asit içeren bir takviye seçmek genellikle iyi bir seçimdir, çünkü yükse düzeyde biyoyararlanımı vardır. Yani vücudunuz onu kolayca emer. Ek olarak, çoğu multivitaminin askorbik asit içerdiği göz önüne alındığında, bir multivitamin seçmek sadece C vitamini alımınızı değil, aynı zamanda diğer besin maddelerini alımınızı da artıracaktır. Seçtiğiniz takviyeden yeterli miktarda askorbik asit aldığınızdan emin olmak için yaşınıza ve cinsiyetinize bağlı olarak bu vitamini 45-120 mg arasında sağlaya bir takviye arayın.



































Özel Önlemler ve Uyarılar

  • Hamilelik ve emzirme
  • Bebekler ve çocuklar 
  • Alkol kullanım bozukluğu
  • Kanser 
  • Kronik böbrek hastalığı
  • "Glukoz-6-fosfat dehidrojenaz" (G6PD) eksikliği adı verilen metabolik bir eksiklik
  • Böbrek taşları 
  • Sigara içmek ve tütün çiğnemek

Fazla doz alımı tehlikeye yol açabilir!


Yazan: Çiğdem Çeken

Kaynaklar

https://www.memorial.com.tr/saglik-rehberi/c-vitamini-faydalari-nelerdir

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

Ekofeminizm

Ürünlerin Doğa Dostu Alternatifleri: PET ŞİŞE

Anadolu Sığla Ağacı (Liquidambar orientalis)